Verkiezingen 2017: wie kiest voor het eigen risico?

Het eigen risico is afgelopen jaren stapsgewijs verhoogd. Is dat een noodzakelijk kwaad om de zorg betaalbaar te houden? Of moet het omlaag om de zorg toegankelijk te houden? Wat merken ze daarvan in het UMC Utrecht en wat zeggen de politieke partijen hierover? Sandra Genet en Harma Plaggemars van het UMCU doen verslag vanuit het ziekenhuis.

De keuzes in ziektekostenverzekeringen zijn enorm sinds de marktwerking in de zorg. De wens van de politieke partijen die tot een hoger eigen risico besloten was de kosten beter beheersbaar te maken. Is dat ook gebeurd? Zijn onze patiënten en wij zelf als zorgafnemer kritischer geworden?

Bij de Spoedeisende Hulp stelt de patiënt maar weinig vragen over de kosten van de behandeling en over hun ziektekostenverzekering. Teamleider Marjolein de Raad – van Soest geeft aan dat een enkeling zegt weer terug te gaan naar de huisarts. “Vanuit de afdeling kaarten wij het vooral zelf aan. We vragen naar de verwijsbrief van de huisarts, en kijken zelf in het systeem voor de verwijsbrief. Als de zorgvraag van de patiënt ook behandeld kan worden door een huisarts, overleggen we met de patiënt en wijzen we op de kosten die het bezoek aan de Spoedeisende Hulp met zich meebrengt, en dat de kosten van de huisarts door de basisverzekering worden vergoed. Iedere patiënt is welkom, maar de patiënt moet wel geattendeerd worden op de hoge kosten van dit bezoek.”

Het team Zorgkosten van de directie Informatievoorziening en financiën van het UMC Utrecht krijgt wel veel meer vragen. Zij krijgen die telefoontjes van de meer kritische consument. Zowel voorafgaand aan de afspraak, bij opening van de Diagnose Behandel Combinatie, als na de behandeling. “Iedere dag zijn er wel drie patiënten die antwoord willen hebben op de vraag hoeveel een behandeling hier gaat kosten, of bellen over de hoogte van de factuur na de behandeling. Natuurlijk kun je sommige behandelingen alleen bij ons doen, maar voor de andere, meer reguliere behandelingen wordt wel geshopt naar prijzen bij diverse ziekenhuizen.”

Ook merken ze dat ze deze vragen krijgen om te bepalen wanneer ze de behandeling het beste kunnen doen, dit jaar of volgend jaar. “Vanwege het eigen risico dat nog niet is opgebruikt of om te bepalen of ze volgend jaar een hogere of lagere verzekering moeten afsluiten.”

Welke partij past bij jouw standpunt over het eigen risico? Hieronder vind je op een rijtje de standpunten van de politieke partijen die in hun partijprogramma iets vermelden over het eigen risico.

Partijstandpunten

De VVD vindt het niet eerlijk dat mensen die hun hele leven hard gespaard hebben, een hogere eigen bijdrage betalen voor hun zorg en ondersteuning dan mensen die niet hebben gespaard. Daarom wil de VVD de vermogensinkomensbijtelling verlagen. De VVD wil een breed basispakket waarbij wordt ingezet op gepast gebruik, het terugdringen van niet-effectieve behandelingen en het slimmer inzetten van eigen betalingen. Ook dure geneesmiddelen horen thuis in het basispakket, maar dan moet de effectiviteit van deze medicijnen wel zijn aangetoond.

De PvdA wil solidair zijn met mensen die ziek zijn en zorg nodig hebben, dat is immers vaak al zwaar genoeg. Daarom wil de PvdA het eigen risico volledig afschaffen. De financiële drempel wordt zo weggenomen, waardoor de zorg toegankelijk en betaalbaar blijft voor iedereen. Dat is een eerlijke en solidaire keuze. Dit wordt betaald met zijn allen door een beperkte opslag op de belastingtarieven. – Er komt een uniforme polis voor het basispakket, waarbij per regio op kwaliteitsgronden een samenwerking wordt georganiseerd die voor de patiënt de beste kwaliteit biedt. Verzekeraars mogen niemand weigeren.

De SP vindt: ziek zijn is geen keuze en daarom schaft de SP het eigen risico af. De ziektekostenpremies worden inkomensafhankelijk. Mensen met een middeninkomen en een lager inkomen zullen hiervan profiteren. Door gemeenten voldoende middelen te geven voor zorgtaken wordt de eigen bijdrage overbodig. De tandarts, de fysiotherapie en de geestelijke gezondheidszorg komen voor iedereen in het zorgpakket.

De PVV wil het eigen risico in de zorg geheel afschaffen.

Het CDA wil een forse verlaging van het eigen risico. Dit maakt dat de lasten voor de zorg eerlijker worden verdeeld onder gezonden en zieken. Het reguliere bezoek aan de huisarts blijft buiten het eigen risico vallen, zodat iedereen toegang blijft houden tot medische zorg. Voor minderjarige kinderen komt er geen eigen risico voor medisch specialistische zorg.

D’66 wil dat ziekenhuizen en zorgverzekeraars de kosten publiceren van behandelingen die binnen het eigen risico vallen. Op deze manier heeft de patiënt ook financieel meer regie. De huisarts is voor de meeste mensen al de toegangspoort tot de zorg. Door te vertellen dat huisartsenzorg niet van het eigen risico afgaat, kunnen we het mijden van zorg voorkomen en kan de huisarts zijn taak beter uitoefenen.

GroenLinks schaft het eigen risico af. De nominale premie voor de ziektekostenverzekering gaat fors omlaag.

De SGP verlaagt het eigen risico en het basispakket wordt niet beperkt. De budgetpolis wordt afgeschaft en de natura- en restitutiepolis blijven bestaan. De SGP wil dat er binnen het basispakket zoveel mogelijk zorg op maat wordt aangeboden en dat onnodige behandelingen worden voorkomen. Er dient per huishouden een inkomensafhankelijk maximum aan eigen bijdragen te worden vastgesteld. Ook moet er rekening gehouden worden met de gezinssamenstelling. Daarvoor geldt: hoe meer opgroeiende kinderen, hoe lager de maximale eigen bijdrage.

De PvdD is voor afschaffing van het eigen risico en wil geen eigen bijdrage voor jeugdzorg.

50PLUS wil het eigen risico afschaffen. Een eerste stap kan een verlaging naar maximaal € 200,- zijn. Dit voorkomt ook het mijden van zorg. Zorgverzekeraars bieden alleen nog aanvullende verzekeringen aan. Basistandheelkunde en fysiotherapie maken deel uit van het ‘Ziekenfonds 2.0’. In alle gemeenten gelijke basiszorg en zorguren (incl. gemaximeerde, beperkte eigen bijdragen). Er komt een gemeentelijk basispakket voor thuiszorg, mantelzorgondersteuning en dagbesteding. Steun voor het initiatief www.nationaalzorgfonds.nl.

Denk is voor het afschaffen van het eigen risico. Dit wordt gefinancierd door het afromen van winsten bij zorgverzekeraars, het aanpakken van exorbitante salarissen bij zorgverzekeraars en het tegengaan van fraude en verspilling. Denk wil afzien van het invoeren van een eigen bijdrage per bezoek aan de huisarts.

VNL zegt: individualiseer de zorg. Vrije keuze hoort in het basispakket. De maandelijkse zorgpremie gaat omlaag. VNL wil het eigen risico in de zorg verlagen met 50 euro.

De Piratenpartij vindt dat het eigen risico een straf op (chronisch) ziek zijn is, het leidt tot het uitstellen of vermijden van zorg. Dat is gevaarlijk en heeft uiteindelijk hogere kosten tot gevolg. Het verplichte eigen risico wordt afgeschaft.